Oranje wijn, ook wel orange wine, is een millennia-oude wijncategorie die sinds een decennium of wat weer volop in de schijnwerper staat. Hoewel oranje wijn officieel onder witte wijn valt, heeft de meeste orange wine toch weinig gemeen met een gemiddeld glas Sauvignon of Chardonnay. Je zou kunnen zeggen dat oranje wijn het beste van wit en rood combineert: orange wine heeft de frisheid typerend voor witte wijn en de structuur van rode wijn. Een zogenaamde ‘acquired taste’. En - zoals de naam al doet vermoeden - een mooie oranje, of amber-achtige kleur. Een wijnavonturier? Duik dan in de intrigerende wereld van de orange wine!
Oranje wijn is niet gemaakt van sinaasappels. Ook is het geen mimosa - de verfrissende cocktail van Champagne met jus d'orange. Oranje wijn is een witte wijn die wordt gemaakt door de schillen en pitjes van de witte druiven gedurende langere tijd bij het sap te laten. Aangezien de schillen van druiven kleurstoffen bevatten, levert dit een wijn op met een donkerdere kleur dan een witte wijn. Afhankelijk van onder meer de gebruikte druivenrassen en de lengte van de schilinweking, kan de kleur variëren van goud tot amber tot oranje tot roze. Behalve een intensere kleur, krijgt de wijn door de schilinweking ook meer tannine en smaakcomplexiteit.
Het maken van orange wine is een simpel, natuurlijk proces. Om oranje wijn te maken, neemt een wijnmaker witte druiven. Deze stopt hij of zij met schilletjes, pitjes en eventueel steeltjes en al in een vat, vaak van aardewerk of cement. De druiven kunnen van tevoren gekneusd worden, of raken gekneusd onder het gewicht van de andere druiven. Vervolgens laat de wijnmaker het sap en de schillen in het vat zitten voor de fermentatie: het omzetten van suikers in alcohol door gisten. Afhankelijk van de gewenste stijl kan de wijnmaker het sap en de schillen voor enkele dagen tot wel een jaar bij elkaar laten. Hoe langer de schilinweking, hoe meer kleur en tannine in de uiteindelijke wijn. In het hele proces worden weinig tot geen additieven toegevoegd, zoals sulfiet of gecultiveerde gisten. Oranje wijn is dan ook vaak natuurwijn.
Lees ook:
De manier waarop oranje wijn wordt gemaakt, berust feitelijk op de oudste manier van wijn maken ter wereld en stamt uit wat nu Georgië is. Toentertijd deed men witte druiven met schilletjes en pitjes in zogenaamde qvevri, Georgische aardewerken vaten. Deze vaten werden afgesloten met bijenwas of klei en ingegraven in de grond om koel te blijven. Deze antieke techniek is in Georgië altijd in gebruik gebleven. Ook wijnen als Tokaji Aszú en witte port worden van oudsher gemaakt door witte druiven met de schillen te vergisten.
Orange wine zoals vandaag de dag populair is, werd eind jaren negentig opnieuw geïntroduceerd in Friuli in Italië. Hoewel nog altijd een niche, is oranje wijn sindsdien steeds populairder geworden. Landen met een reputatie voor oranje wijn zijn onder meer Georgië, Italië en Slovenië. Maar ook in bijvoorbeeld Frankrijk, Portugal en verschillende nieuwe wereld-landen wordt er steeds meer met de techniek gewerkt.
Ga je voor het eerst een orange wine drinken? Ga er dan maar eens goed voor zitten. Dankzij de schilinweking en de natuurlijke werkwijze, heeft veel oranje wijn namelijk een nogal karakteristieke smaak. Over het algemeen is oranje wijn droog en stevig van textuur, met aroma's en smaken van bijvoorbeeld gekneusde appel, kweepeer, sinaasappelschil, honing, geroosterde noten en zuurdesem. Dat gezegd hebbende, is oranje wijn een net zo diverse categorie als witte of rode wijn. Afhankelijk van onder meer het druivenras, de gebruikte vaten en de duur van de schilinweking, kan oranje wijn variëren van verfijnde, licht gouden wijn met tonen van bloesem en citrusfruit, tot robuuste, oranjegekleurde wijn met stevige tannines en notige tonen van oxidatie (contact met zuurstof tijdens het wijnmaakproces).
Omdat oranje wijn vaak een stevigere structuur heeft, is het bij uitstek wijn om met eten te combineren. Vanwege de uitgesproken smaken in de wijn, kun je ook prima voor uitgesproken gerechten gaan. Denk bijvoorbeeld aan pittige kazen, Indiase curries, kruidige Marokkaanse tajines, geroosterde bloemkool met tahinyoghurt of Koreaanse gerechten met kimchi. Dankzij de tanninestructuur kun je oranje wijn ook goed combineren met vlees, seafood en gevogelte. Echte aanraders? Lamskebab, of gegrilde octopus.
Kortom, er valt eindeloos veel te ontdekken op het gebied van oranje wijn. Ben of word jij een liefbhebber? Of hou je het liever bij een glas rood, wit of rosé?
