Zoals in veel dingen die lekker zijn, zitten ook in wijn calorieën. Een precies antwoord op de vraag ‘Hoeveel calorieën bevat een glas wijn?’ is moeilijk te geven, omdat dat afhangt van verschillende factoren: de hoeveelheid alcohol in de wijn, de hoeveelheid restsuiker in de wijn en de hoeveelheid wijn die je in je glas schenkt. In dit artikel leggen we uit hoe het zit met calorieën in wijn, geven we je een indruk van welke wijnen minder en juist meer calorieën bevatten en geven we je een richtlijn voor een aantal verschillende wijnsoorten.
Hoeveel calorieën er in wijn zitten wordt bepaald door twee zaken: alcohol en koolhydraten. Om met de alcohol te beginnen: alcohol is behoorlijk calorierijk. Volgens het Voedingscentrum levert alcohol 7 kilocalorieën per gram. Ter vergelijk, voor koolhydraten is dat 4 kilocalorieën per gram. Het kan dus zomaar zo zijn dat een droge wijn met een stevig alcoholpercentage meer calorieën bevat dan een zoetere wijn met minder alcohol. In z’n algemeenheid geldt dat hoe hoger het alcoholpercentage van de wijn is, hoe meer calorieën de wijn bevat.
Om de hoeveelheid koolhydraten in wijn te bepalen kijken we naar de hoeveelheid restsuiker. Veel wijnen zijn droog. Dat wil zeggen dat alle druivensuiker tijdens de vergisting is omgezet in alcohol en er dus geen restsuiker aanwezig is in de wijn. Droge wijnen bevatten dan ook nauwelijks tot geen koolhydraten; de calorieën komen voornamelijk tot uitsluitend van de alcohol. In het geval van wijnen met restzoet is niet alleen de alcohol, maar ook de hoeveelheid restsuiker in de wijn bepalend voor hoeveel calorieën de wijn bevat. Hoe meer restsuiker er in de wijn zit (of hoe zoeter de wijn is), hoe meer calorieën uit koolhydraten de wijn bevat.
Goed, de hoeveelheid calorieën in wijn is dus afhankelijk van de combinatie van de hoeveelheid alcohol en suikers in de wijn. De algemene richtlijn is: wijn met een laag alcoholpercentage en weinig restzoet bevat relatief het minste calorieën, wijn met een hoog alcoholgehalte en veel restsuiker bevat relatief de meeste calorieën.
Wijnen met relatief weinig calorieën zijn wijnen met een laag alcoholpercentage (8-11%) en een beetje of geen restzoet. Vaak hangt een lager alcoholpercentage samen met restzoet. Immers, als niet alle suiker wordt omgezet in alcohol, resulteert dat in een wijn met een lager alcoholpercentage en wat restsuiker. Een klassiek voorbeeld van zo’n type wijn is een Duitse Kabinett Riesling. Deze witte wijn heeft vaak een alcoholgehalte van zo’n 8% en is dan veelal lichtzoet. Ook droge witte wijnen met weinig alcohol (9-11%) zijn relatief laag in calorieën. Rode wijnen met zo min mogelijk calorieën zijn rode wijnen met een zo laag mogelijk alcoholpercentage, zeg zo’n 11%. Je vindt dit type rode wijn in koele klimaten, zoals Bourgogne of Beaujolais. Mousserende wijnen kunnen relatief laag in calorieën zijn, mits ze niet te veel restzoet bevatten. Denk bijvoorbeeld aan een droge stijl Prosecco met zo’n 11-12% alcohol, aan droge Champagne of aan lichtzoete rode Lambrusco. Iets om in gedachten te houden is overigens wel dat je van wijnen met weinig calorieën vaak makkelijk meer drinkt, omdat ze niet zo zwaar vallen. Daarmee hef je het effect van minder calorieën vanzelfsprekend weer op.
Echte caloriebom-wijnen zijn er ook. Denk bijvoorbeeld aan rode wijnen met een hoog alcoholpercentage (15-16%), zoals Italiaanse Amarone, of aan Cabernet Sauvignon of Shiraz uit een wam klimaat. Ook witte wijnen uit warm klimaat kunnen overigens behoorlijk hoge alcoholpercentages hebben. Nog een tandje meer calorieën vind je in zoete wijnen – en dan vooral als ze ook nog eens relatief veel alcohol hebben. Een voorbeeld van een dessertwijn met behoorlijk wat calorieën is Sauternes. Aan kop gaan de zoete versterkte wijnen, zoals Port of de mierzoete sherry PX (Pedro Ximénez): deze hebben én een hoog alcoholpercentage (soms wel tot 20%) én een grote hoeveelheid restsuiker. Wat dan wel weer iets compenseert, is dat je (versterkte) zoete wijnen als Sauternes of Port in principe in kleinere hoeveelheden schenkt dan de standaard hoeveelheid.
Hoewel de vraag hoeveel calorieën een glas wijn bevat dus niet precies te beantwoorden is, is het wel fijn om een richtlijn te hebben, met name wanneer je om wat voor reden dan ook wilt letten op je calorie-inname. Om te voorkomen dat je bij elk glas moet gaan zitten rekenen, geven we je hier de gemiddelde hoeveelheid calorieën in witte wijn, calorieën in rode wijn, calorieën in rosé en calorieën in port volgens het Voedingscentrum. Let op: het Voedingscentrum gaat uit van 100 ml per glas, oftewel een klein glas wijn. De standaardhoeveelheid is 125 ml; dit staat gelijk aan zes glazen uit een fles (= 750 ml).
Als de cijfers je een beetje beginnen te duizelen kun je altijd nog het simpele devies aanhouden ‘geniet maar drink met mate’. Want dat genieten, daar was het uiteindelijk natuurlijk allemaal om begonnen.